Nghị luận xã hội: Quản lý cảm xúc của bản thân – Dàn ý

Đề 25 - Quản lý cảm xúc của bản thân

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI CHỦ ĐỀ 1 – PHÁT TRIỂN BẢN THÂN

Đề 25: Viết bài văn nghị luận hội về một vấn đề cần giải quyết: “ học sinh, em nghĩ làm thế nào để học cách quản cảm xúc của bản thân?” 

Dàn ý

I. Mở bài

Tuổi học trò là giai đoạn đẹp nhất của đời người, nhưng cũng là giai đoạn chứa đựng nhiều biến động về tâm sinh lý. Những cảm xúc vui, buồn, lo lắng, hồi hộp, thất vọng… đến dồn dập và đôi khi khiến các bạn trẻ cảm thấy choáng ngợp, mất phương hướng. Việc học cách quản lý cảm xúc của bản thân trở thành một kỹ năng sống thiết yếu, giúp các bạn học sinh vững vàng hơn trên con đường trưởng thành. 

II. Thân bài

1. Giải thích vấn đề

Quản lý cảm xúc là khả năng nhận biết, hiểu và điều chỉnh những cảm xúc của bản thân một cách phù hợp với hoàn cảnh. Nó không đồng nghĩa với việc kìm nén cảm xúc, mà là cách chúng ta đối diện và xử lý chúng một cách tích cực, tránh để chúng ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân và những người xung quanh. 

2. Phân tích vấn đề

– Thực trạng: 

Trong môi trường học đường đầy áp lực, nhiều học sinh gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc của mình. Điều này thể hiện qua những hành vi như cáu gắt với bạn bè, thầy cô, dễ nản lòng khi gặp thất bại, thu mình lại khi bị phê bình, hoặc thậm chí có những hành động tiêu cực như tự làm tổn thương bản thân. 

– Nguyên nhân: 
  • Sự thay đổi nội tiết tố: Tuổi dậy thì mang đến những biến đổi lớn về mặt sinh lý, khiến tâm trạng của các bạn trẻ dễ dao động. 
  • Áp lực học tập: Kỳ vọng từ gia đình, nhà trường, cùng với khối lượng kiến thức lớn khiến học sinh căng thẳng, mệt mỏi. 
  • Môi trường sống: Những xung đột trong gia đình, các mối quan hệ bạn bè phức tạp cũng là nguyên nhân gây ra những cảm xúc tiêu cực. 
  • Thiếu kỹ năng: Nhiều học sinh chưa được trang bị những kỹ năng cần thiết để nhận diện và xử lý cảm xúc của mình. 
– Vì sao cần giải quyết vấn đề? 

Nếu không được kiểm soát, những cảm xúc tiêu cực có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng: 

  • Ảnh hưởng đến sức khỏe: Căng thẳng, lo âu kéo dài có thể gây ra các vấn đề về thể chất như mất ngủ, đau đầu, rối loạn tiêu hóa… 
  • Giảm sút kết quả học tập: Khi tâm trạng bất ổn, học sinh khó tập trung, tiếp thu kiến thức kém hiệu quả. 
  • Rạn nứt các mối quan hệ: Những hành vi nóng nảy, thiếu kiềm chế có thể làm tổn thương người khác, gây mất lòng tin và xa cách. 
  • Nguy cơ trầm cảm: Trong những trường hợp nghiêm trọng, cảm xúc tiêu cực không được giải tỏa có thể dẫn đến những rối loạn tâm lý nghiêm trọng như trầm cảm. 
– Ý kiến trái chiều: 

Một số người cho rằng việc thể hiện cảm xúc một cách tự nhiên là điều tốt, không nên kìm nén. Tuy nhiên, việc thể hiện cảm xúc cần có chừng mực và đúng lúc, đúng chỗ. Nếu không, nó có thể gây tổn thương cho bản thân và những người xung quanh. 

3. Giải pháp giải quyết vấn đề

– Nhận diện và gọi tên cảm xúc: 
  • Người thực hiện: Chính bản thân mỗi học sinh. 
  • Cách thực hiện: 
    • Quan sát cơ thể và tâm trí: Khi cảm thấy có sự thay đổi về cảm xúc, hãy dừng lại và chú ý đến những dấu hiệu như nhịp tim, hơi thở, nét mặt, suy nghĩ… 
    • Đặt tên cho cảm xúc: “Mình đang buồn”, “Mình đang tức giận”, “Mình đang lo lắng”… 
  • Công cụ/phương pháp hỗ trợ: Nhật ký cảm xúc, các ứng dụng theo dõi tâm trạng. 
  • Phân tích: Việc nhận diện và gọi tên cảm xúc giúp ta hiểu rõ bản thân, từ đó có cách ứng xử phù hợp. 
  • Dẫn chứng: 
    • Chương trình “Giáo dục cảm xúc” của trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội đã giúp học sinh nhận biết và thể hiện cảm xúc một cách tích cực. 
    • Nhiều bạn trẻ chia sẻ trên mạng xã hội về việc sử dụng nhật ký cảm xúc để hiểu rõ bản thân và vượt qua những giai đoạn khó khăn. 
– Tìm hiểu nguyên nhân gây ra cảm xúc tiêu cực: 
  • Người thực hiện: Học sinh, có thể nhờ sự hỗ trợ của cha mẹ, thầy cô, bạn bè. 
  • Cách thực hiện: 
    • Tự vấn bản thân: “Điều gì khiến mình cảm thấy như vậy?”, “Có phải mình đang quá khắt khe với bản thân?”, “Mình có đang gặp áp lực gì không?”… 
    • Chia sẻ với người thân: Nói ra những suy nghĩ và cảm xúc của mình với người mình tin tưởng. 
  • Phân tích: Hiểu rõ nguyên nhân giúp ta tìm ra giải pháp phù hợp để giải quyết vấn đề, từ đó kiểm soát cảm xúc tốt hơn. 
  • Dẫn chứng: 
    • Các câu lạc bộ tâm lý học đường ngày càng phổ biến, tạo không gian cho học sinh chia sẻ và tháo gỡ những khúc mắc trong lòng. 
    • Nhiều phụ huynh đã chủ động tìm hiểu về tâm lý tuổi teen để có thể đồng hành và hỗ trợ con cái tốt hơn. 
– Học cách điều hòa cảm xúc: 
  • Người thực hiện: Học sinh, có thể tham gia các khóa học, hoạt động ngoại khóa. 
  • Cách thực hiện: 
    • Thư giãn: Tập hít thở sâu, yoga, thiền… 
    • Vận động: Chơi thể thao, tham gia các hoạt động ngoài trời… 
    • Làm những việc mình yêu thích: Đọc sách, nghe nhạc, vẽ tranh… 
  • Công cụ/phương pháp hỗ trợ: Các ứng dụng hướng dẫn thiền, yoga, âm nhạc thư giãn. 
  • Phân tích: Việc điều hòa cảm xúc giúp ta lấy lại bình tĩnh, giảm căng thẳng, từ đó đưa ra quyết định sáng suốt hơn. 
  • Dẫn chứng: 
    • Trường THCS Lê Quý Đôn, TP.HCM đã đưa yoga vào chương trình học, giúp học sinh giảm stress và tăng cường sức khỏe tinh thần. 
    • Nhiều bạn trẻ chia sẻ kinh nghiệm vượt qua khủng hoảng tâm lý nhờ tập luyện thể thao và tham gia các hoạt động xã hội. 
– Xây dựng tư duy tích cực: 
  • Người thực hiện: Học sinh, cần sự đồng hành của gia đình và nhà trường. 
  • Cách thực hiện: 
    • Tập trung vào những điều tốt đẹp: Ghi lại những điều mình biết ơn mỗi ngày, đọc những câu chuyện truyền cảm hứng… 
    • Thay đổi cách nhìn nhận vấn đề: Tìm kiếm những cơ hội trong khó khăn, học hỏi từ thất bại… 
    • Lựa chọn những người bạn tích cực: Giao lưu với những người có suy nghĩ lạc quan, tích cực. 
  • Phân tích: Tư duy tích cực giúp ta có cái nhìn lạc quan hơn về cuộc sống, từ đó đối mặt với khó khăn và thất bại một cách mạnh mẽ hơn. 
  • Dẫn chứng: 
    • Cuộc thi “Sống tích cực” do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức đã lan tỏa thông điệp tích cực đến hàng triệu học sinh trên cả nước. 
    • Nhiều tấm gương học sinh vượt khó đã truyền cảm hứng cho cộng đồng, chứng minh rằng tư duy tích cực có thể làm nên những điều kỳ diệu. 

4. Liên hệ bản thân

Bản thân tôi cũng từng trải qua những giai đoạn khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc. Tôi đã từng cáu gắt với bố mẹ, bạn bè vì những lý do nhỏ nhặt, hoặc tự trách mình khi không đạt được kết quả như mong đợi. Tuy nhiên, nhờ sự giúp đỡ của gia đình, thầy cô và việc tự tìm hiểu, học hỏi, tôi đã dần tìm ra những cách để đối phó với những cảm xúc tiêu cực. Tôi nhận ra rằng việc chấp nhận và thấu hiểu cảm xúc của mình là bước đầu tiên để quản lý chúng. 

III. Kết bài

Quản lý cảm xúc không phải là một kỹ năng có thể thành thạo trong một sớm một chiều. Đó là một quá trình học hỏi và rèn luyện liên tục. Tuy nhiên, bằng sự kiên trì và nỗ lực, mỗi chúng ta đều có thể làm chủ được những cung bậc cảm xúc của mình, từ đó có một cuộc sống học đường hạnh phúc và thành công hơn. Hãy nhớ rằng, cảm xúc không phải là kẻ thù, mà là một phần của con người chúng ta. Khi biết cách quản lý cảm xúc, chúng ta sẽ có thể biến chúng thành động lực để phát triển bản thân và đạt được những mục tiêu trong cuộc sống. 

Tham khảo bài viết mẫu cho đề bài này: Quản lý cảm xúc của bản thân – Bài làm

Xem tổng hợp các bài nghị luận xã hội về chủ đề phát triển bản thân tại đây.

Xem thêm: