Đề 26 – NLXH: Bài học từ câu chuyện “Nhà bác học qua sông

1

Nghị luận xã hội

1. Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề nghị luận 

2. Từ nội dung câu chuyện, rút ra thông điệp cần bàn luận:  

– Con người không nên tự cao, kiêu ngạo khi đánh giá bản thân và người khác, không được coi thường người khác. 

– Kiến thức sách vở cũng quan trọng nhưng những hiểu biết thực tế còn quan trọng hơn; không nên chỉ chú trọng đến những tri thức sách vở, những lí thuyết cao siêu mà cần trau dồi vốn sống thực tế cùng những kĩ năng sống cơ bản. 

3. Bàn luận: 

– Con người không nên tự cao, kiêu ngạo, coi thường người khác vì:  

• Mỗi người đều có điểm mạnh, điểm yếu của riêng mình, không được lấy điểm mạnh của mình để đo điểm yếu của người khác. Chúng ta hơn người khác ở mặt này nhưng lại kém người ta ở mặt kia, chẳng có ai được toàn vẹn cả.
• Tính tự cao tự đại đi kèm với ảo tưởng về sự tốt đẹp của bản thân, giết chết ý chí phấn đấu, có thể khiến con người phải trả giá đắt và nhận lấy hậu quả khôn lường. 

– Kiến thức sách vở cũng quan trọng nhưng những hiểu biết thực tế còn quan trọng hơn vì: 

• Kiến thức sách vở là những lý thuyết, những nguyên lý trừu tượng còn đời sống thực tế lại đa dạng, bất ngờ, sinh động và thiết thực với con người hàng ngày, hàng giờ.
• Có kiến thức sách vở uyên thâm nhưng thiếu hiểu biết thực tế, thiếu kĩ năng sống cơ bản thì kiến thức sách vở cũng trở thành vô dụng  
• Không có nhiều kiến thức sách vở nhưng có hiểu biết thực tế và kỹ năng sống cần thiết, con người vẫn có khả năng tồn tại và thành công trong cuộc sống. 

– Lấy được dẫn chứng phù hợp trong quá trình bàn luận. 

5. Đánh giá chung, mở rộng:  

– Câu chuyện ngắn gọn nhưng sâu sắc, thấm thía, đặt ra những vấn đề có ý nghĩa nhân sinh to lớn đối với tất cả mọi người. 

– Phê phán những kẻ tự cao, tự đại hoặc chỉ biết vùi đầu vào sách vở mà quên đi cuộc sống thực tế. 

– Cần phân biệt sự tự tin với kiêu ngạo; coi trọng vốn sống thực tế, kĩ năng sống nhưng cũng không thể coi thường kiến thức sách vở – những tri thức đã được nhân loại chắt lọc, khái quát. 

6. Rút ra bài học, phương hướng hành động: 

– Cần có thái độ khiêm tốn, đánh giá đúng mức mặt mạnh, mặt yếu của mình và người khác; tránh thái độ coi thường người khác. 

– Kết hợp giữa việc trau dồi kiến thức sách vở và nâng cao vốn sống thực tế; học phải đi đôi với hành; tích cực học hỏi những người xung quanh, học theo cái mạnh của người khác, bổ khuyết cái yếu của mình để ngày càng trở nên hoàn thiện. 

0,5