Đề 14 – NLXH: Sống bình thường với những gì mình có

1 

Viết bài văn nghị luận xã hội

I. Yêu cầu về kĩ năng: 

– Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí, huy động những hiểu biết về đời sống xã hội, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng bày tỏ quan điểm riêng. 

– Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ; diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; vận dụng tốt các thao tác lập luận; dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc. 

II. Yêu cầu về kiến thức: 

– Trên cơ sở hiểu ý nghĩa nhận định, bài làm của thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng phải có căn cứ xác đáng. Thí sinh được tự do bày tỏ quan điểm của mình nhưng phải có thái độ chân thành nghiêm túc, phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội. Sau đây là một số định hướng: 

a. Giải thích 

– “Khác biệt”: là những đặc điểm, tính chất, trạng thái…chỉ xuất hiện ở người này/ sự vật này mà không lặp lại ở người khác/ sự vật khác. 

– “Sống bình thường với những gì mình có”: con người  sống là chính mình với tất cả giá trị về tâm hồn và thể xác, trí tuệ và lí tưởng, cùng các mối quan hệ bình thường trong cuộc sống… 

→ Khái quát ý nghĩa nhận định: khi con người sống bình thường như những gì mình có thì họ đã trở thành khác biệt, bởi mỗi người sinh ra trên cõi đời tự nó là một bản thể duy nhất, không lặp lại. Quan niệm của Osho tưởng là nghịch lí nhưng lại chứa đựng chân lí. 

b. Bình luận 

– Tại sao sống bình thường với những gì mình có mới là điều khác biệt nhất trên thế gian. 

• Khát khao trở nên khác biệt vốn là khát vọng nhân bản của con người. Con người sinh ra trên đời luôn mong muốn để lại dấu ấn riêng, muốn mình trở thành duy nhất, đặc biệt. Tuy nhiên, nếu ai cũng có khát vọng này thì hoá ra họ lại giống nhau. Trong khi trên thực tế, mọi người đều là duy nhất. Điều khác biệt đã ẩn giấu bên trong mỗi con người, cho nên con người không cần phải theo đuổi, kiếm tìm để có được nó.
• Mỗi người đều được sinh ra, lớn lên với một cấu trúc sinh thể, tâm lí riêng, đặc biệt cá tính riêng, các mối quan hệ riêng…chỉ cần được sống là chính mình với tất cả những đặc điểm duy nhất ấy của bản thể, con người đã trở thành khác biệt. Từ đó, mỗi người cũng là là duy nhất theo cách riêng của họ.
• Ý nghĩa: 
  • Khi sống là chính mình một cách bình thường, con người trở nên khiêm nhường, giản dị, trung thực và cởi mở.
  • Khi sống là chính mình một cách bình thường, con người hiểu bản thân hơn, ý thức được giá trị và năng lực của mình, có cơ hội phát triển tài năng, phát huy sự sáng tạo của bản thân để tạo nên thành tựu.
  • Khi sống là chính mình một cách bình thường, con người sẽ có nhiều thời gian tận hưởng cuộc sống, biết cách làm cho cuộc sống của mình có ý nghĩa hơn, nhiều màu sắc hơn.
  • Xã hội tập hợp những con sống là chính mình với giá trị riêng của bản thân sẽ là một xã hội văn minh, lành mạnh,… 
• Nếu không chấp nhận điều bình thường của bản thân, con người sẽ luôn khổ sở vì ao ước trở thành một ai đó khác biệt, cuối cùng có thể dánh mất chính mình và bị tha hoá bản thân. 

– Mở rộng, nâng cao 

• Tuy nhiên cần phân biệt bình thường với tầm thường: bình thường là sống đúng với những gì mình có, với những giá trị thuộc về bản thân. Còn tầm thường là sự thoả hiệp với cuộc sống vô giá trị, vô nghĩa thậm chí đi ngược lại với những chuẩn mực, đạo đức xã hội.
• Con người vẫn có thể đặt ra những mục tiêu lớn lao, theo đuổi những khát vọng cao cả, hoặc tôn thờ một hình mẫu, thần tượng nào đó làm động lực phấn đấu. Đó là cảm xúc tự nhiên của mỗi người và cảm xúc đó cũng không ai giống ai…
• Phê phán những người mải mê theo đuổi những điều khác thường, xa vời, ảo tưởng một cách mù quáng đến nỗi đánh mất chính bản thân… 
  • Học sinh lấy những dẫn chứng trong đời sống để chứng minh. 

c. Bài học nhận thức và hành động  

– Nhận thức được sống là chính mình một cách bình thường là một giá trị sống nhân bản vì nó giúp cho mỗi con người có một cuộc sống có ý nghĩa cả về tinh thần lẫn thể xác, có thể phát huy được phẩm chất, năng lực,.. 

– Mỗi người cần trang bị cho mình tri thức, vốn sống, sự trải nghiệm, bản lĩnh sống vững vàng, sẵn sàng đối mặt với hoàn cảnh để vươn lên.