Bài văn (4 điểm), Nghị Luận Xã Hội, Văn Mẫu

Nghị luận xã hội: Sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng – Dàn ý

Đề 9 - Giải pháp để giới trẻ hiện nay sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI CHỦ ĐỀ 7 – NHỮNG VẤN ĐỀ XÃ HỘI KHÁC

Đề 9: Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết: “Là một học sinh, em hãy đề xuất những giải pháp phù hợp để giới trẻ hiện nay sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.” 

Dàn ý

I. Mở bài

Giới trẻ là những người chủ tương lai của đất nước, là nguồn lực quan trọng để xây dựng một xã hội văn minh và phát triển. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại với nhiều thay đổi và cám dỗ, không ít bạn trẻ đang đánh mất dần ý thức trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của mỗi cá nhân mà còn tác động tiêu cực đến toàn xã hội. 

II. Thân bài

1. Giải thích vấn đề

Sống có trách nhiệm là lối sống tích cực, biết nhận thức rõ vai trò, nghĩa vụ của bản thân đối với chính mình và với cộng đồng, từ đó có những hành động đúng đắn, phù hợp. Trách nhiệm với bản thân thể hiện ở việc không ngừng học tập, rèn luyện để hoàn thiện bản thân, sống lành mạnh, có mục tiêu và nỗ lực phấn đấu. Trách nhiệm với cộng đồng thể hiện ở việc tuân thủ pháp luật, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, đóng góp sức mình xây dựng cộng đồng ngày càng tốt đẹp hơn. 

2. Phân tích vấn đề

– Thực trạng:

Theo khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Xã hội, có đến 60% số bạn trẻ được hỏi cho biết họ chưa nhận thức rõ về trách nhiệm của mình đối với cộng đồng. Bên cạnh đó, một số bạn trẻ còn có lối sống buông thả, sa đà vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật. 

– Nguyên nhân:
  • Ảnh hưởng từ môi trường sống: Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ thông tin, mạng xã hội với những nội dung độc hại, thiếu lành mạnh đã tác động không nhỏ đến nhận thức và hành vi của một bộ phận giới trẻ. 
  • Sự thiếu quan tâm, giáo dục từ gia đình và nhà trường: Một số bậc phụ huynh và nhà trường chưa chú trọng đến việc giáo dục kỹ năng sống, giá trị đạo đức cho học sinh. 
  • Tác động từ lối sống thực dụng: Một bộ phận giới trẻ chạy theo lối sống hưởng thụ, coi trọng vật chất mà quên đi những giá trị tinh thần, trách nhiệm với cộng đồng. 
– Hậu quả:
  • Đối với cá nhân: Mất định hướng, sa ngã vào các tệ nạn, đánh mất cơ hội phát triển bản thân, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. 
  • Đối với cộng đồng: Tình trạng vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội gia tăng, cản trở sự phát triển của xã hội. 
– Ý kiến trái chiều và phản biện:

Có ý kiến cho rằng, giới trẻ ngày nay chịu nhiều áp lực từ học tập, thi cử, việc làm nên khó có thể dành thời gian cho các hoạt động xã hội. Tuy nhiên, sống có trách nhiệm không đồng nghĩa với việc phải hy sinh toàn bộ thời gian cá nhân. Chỉ cần mỗi bạn trẻ có ý thức và dành một phần thời gian nhỏ để tham gia các hoạt động vì cộng đồng, xã hội sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều. 

3. Giải pháp giải quyết vấn đề

– Giải pháp từ cá nhân: 
  • Cách thực hiện: 
    • Tự đặt mục tiêu và lập kế hoạch: Mỗi người trẻ cần xác định rõ mục tiêu của mình trong học tập, công việc và cuộc sống. Từ đó, lập kế hoạch cụ thể để đạt được những mục tiêu đó. Việc tự đặt mục tiêu và lập kế hoạch giúp chúng ta có định hướng rõ ràng, tránh lãng phí thời gian và nguồn lực. 
    • Rèn luyện kỹ năng sống: Kỹ năng sống như giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề… là những hành trang không thể thiếu để chúng ta tự tin bước vào đời. Có thể tham gia các khóa học, câu lạc bộ, hoạt động ngoại khóa để rèn luyện những kỹ năng này. 
    • Tham gia hoạt động tình nguyện: Tình nguyện là cách tốt nhất để chúng ta thể hiện trách nhiệm với cộng đồng. Qua những hoạt động tình nguyện, chúng ta không chỉ giúp đỡ được những người khó khăn mà còn học hỏi được nhiều điều bổ ích, mở rộng mối quan hệ xã hội. 
    • Sử dụng mạng xã hội có trách nhiệm: Mạng xã hội là con dao hai lưỡi. Chúng ta cần sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, tránh lan truyền thông tin sai lệch, độc hại. Đồng thời, sử dụng mạng xã hội để kết nối với bạn bè, chia sẻ những thông tin hữu ích, lan tỏa những giá trị tích cực. 
  • Dẫn chứng: 
    • Chị Nguyễn Thị Ánh Viên, vận động viên bơi lội nổi tiếng của Việt Nam, đã tự đặt mục tiêu giành huy chương vàng tại SEA Games và Olympic. Chị đã nỗ lực tập luyện không ngừng nghỉ để đạt được mục tiêu của mình. 
    • Anh Nguyễn Hà Đông, cha đẻ của tựa game Flappy Bird, đã tự học lập trình và thành công vang dội. Anh là tấm gương về sự tự học và nỗ lực không ngừng nghỉ. 
– Giải pháp từ gia đình: 
  • Cách thực hiện:
    • Làm gương cho con cái: Cha mẹ là tấm gương phản chiếu của con cái. Cha mẹ sống có trách nhiệm, gương mẫu sẽ là hình mẫu lý tưởng để con cái noi theo. 
    • Dạy con về giá trị sống: Cha mẹ cần dạy con về những giá trị sống tốt đẹp như trung thực, nhân ái, trách nhiệm, biết ơn… Những giá trị này sẽ là nền tảng vững chắc để con cái sống có ích cho xã hội. 
    • Khuyến khích con tham gia hoạt động xã hội: Cha mẹ nên khuyến khích con cái tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện để con cái có cơ hội trải nghiệm, học hỏi và trưởng thành. 
  • Dẫn chứng: 
    • Gia đình anh Nguyễn Ngọc Ký, người thầy giáo viết chữ bằng chân nổi tiếng, đã luôn động viên, khuyến khích anh vượt qua khó khăn, học tập và trở thành người có ích cho xã hội. 
    • Gia đình chị Nguyễn Thị Thu Hằng, Hoa hậu Việt Nam 2002, đã dạy chị về những giá trị sống tốt đẹp, giúp chị trở thành người phụ nữ thành đạt và có tấm lòng nhân ái. 
– Giải pháp từ nhà trường: 
  • Cách thực hiện: 
    • Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào chương trình học: Nhà trường cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào chương trình học để học sinh được trang bị đầy đủ những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống. 
    • Tổ chức các hoạt động ngoại khóa ý nghĩa: Các hoạt động ngoại khóa như văn nghệ, thể thao, tình nguyện… không chỉ giúp học sinh giải trí mà còn giúp các em rèn luyện kỹ năng, phát triển toàn diện. 
    • Xây dựng môi trường học tập tích cực: Nhà trường cần xây dựng môi trường học tập tích cực, lành mạnh, nơi học sinh cảm thấy được tôn trọng, yêu thương và được phát huy hết khả năng của mình. 
  • Dẫn chứng: 
    • Trường THPT Chuyên Hà Nội – Amsterdam đã tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa ý nghĩa như chương trình “Ngày hội anh tài”, “Hành trình xanh”… Những hoạt động này đã giúp học sinh rèn luyện kỹ năng, phát triển toàn diện và thể hiện trách nhiệm với cộng đồng. 
    • Trường THPT FPT đã xây dựng môi trường học tập hiện đại, năng động, nơi học sinh được khuyến khích sáng tạo, khởi nghiệp. 
– Giải pháp từ xã hội: 
  • Cách thực hiện: 
    • Tuyên truyền, giáo dục về lối sống có trách nhiệm: Các cơ quan truyền thông, báo chí, mạng xã hội cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về lối sống có trách nhiệm, về những tấm gương người tốt việc tốt để giới trẻ noi theo. 
    • Tạo điều kiện cho giới trẻ tham gia hoạt động xã hội: Các tổ chức, doanh nghiệp cần tạo điều kiện cho giới trẻ tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện để các em có cơ hội cống hiến và trưởng thành. 
    • Xây dựng môi trường xã hội lành mạnh: Xã hội cần chung tay xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, không có tệ nạn xã hội, nơi giới trẻ được phát triển toàn diện. 
  • Dẫn chứng: 
    • Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức nhiều chương trình tình nguyện ý nghĩa như “Mùa hè xanh”, “Tiếp sức mùa thi”… Những chương trình này đã thu hút đông đảo sự tham gia của giới trẻ và góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn. 
    • Nhiều doanh nghiệp đã tổ chức các chương trình thực tập, học bổng dành cho sinh viên. Đây là cơ hội tốt để sinh viên được trải nghiệm thực tế, học hỏi và phát triển bản thân.

4. Liên hệ bản thân

Là một học sinh, em luôn tâm niệm sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Em tích cực tham gia các hoạt động của lớp, của trường, các hoạt động tình nguyện giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Em tin rằng, mỗi hành động nhỏ của mình sẽ góp phần làm cho xã hội ngày càng tốt đẹp hơn. 

III. Kết bài 

Sống có trách nhiệm không chỉ là yêu cầu đặt ra đối với mỗi cá nhân mà còn là yếu tố quan trọng để xây dựng một xã hội văn minh, phát triển. Mỗi bạn trẻ hãy ý thức được vai trò, trách nhiệm của mình, từ đó có những hành động đúng đắn để trở thành những công dân có ích cho xã hội. Bởi lẽ, tương lai của đất nước nằm trong tay thế hệ trẻ hôm nay. 

Tham khảo bài viết mẫu cho đề bài này: Sống có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng – Bài làm

Xem tổng hợp các bài nghị luận xã hội về chủ đề những vấn đề xã hội khác tại đây.

Xem thêm: