Nghị luận xã hội nâng cao: Đừng đi theo nơi đường mòn

Nghị luận xã hội nâng cao: Đừng đi theo nơi đường mòn

Đề bài Nghị luận xã hội: Viết bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của em về ý kiến sau: 

“Đừng đi theo nơi đường mòn có thể dẫn đến. Hãy đi vào nơi không có lối mòn và để lại dấu vết” – Ralph Waldo Emerson

Bài làm

Lỗ Tấn có câu: “Trên đời này làm gì có đường, người ta đi mãi thì thành đường thôi”. Quả thực, vốn dĩ không có điều gì là sẵn có, nghiễm nhiên có, mọi thứ đều được tạo nên từ sự khai phá và tìm tòi. Tìm tòi tạo nên sự khác biệt giữa thiên tài và kẻ ngốc, lằn ranh giữa người tiên phong và kẻ sống rập khuôn. Bởi vậy mà Ralph Waldo Emerson khuyên nhủ: “Đừng đi theo nơi đường mòn có thể dẫn đến. Hãy đi vào nơi không có lối mòn và để lại dấu vết”.

Vốn dĩ, đời sống có muôn vàn lối đi, nhưng nhân sinh lại luôn ưa chuộng “lối mòn”- con đường đã có nhiều dấu chân dẫm đạp, đi theo một khuôn khổ đã có và một tư duy lặp lại. Emerson nhắn nhủ “đừng đi theo nói đường mòn” nghĩa là đi theo sự chỉ dẫn của người khác, đi theo những gì đã cũ và đã được thử nghiệm. Chúng mang tính an toàn, đơn điệu và tẻ nhạt. Trái lại “nơi không có lối mòn” là nơi chưa ai khai phá, chưa ai nghĩ tới và chưa từng xuất hiện trước đó. Nơi ấy sẽ “để lại dấu vết” của chính bạn, để lại dấu mốc của người mở đường, người tạo nên những ý nghĩ táo bạo, mới mẻ. Với kiểu câu cầu khiến, Ralph Waldo Emerson đã để lại cho chúng ta nhiều suy ngẫm về lựa chọn sống của mỗi người, sống với tư duy và quan điểm của riêng mình, không chấp nhận những điều đã cũ, đấy là cách mà con người lưu dấu hình ảnh mình với thời gian.

Đời sống vốn luôn vận động và xoay vần, vạn sự luôn đổi thay, không gì là tồn tại vĩnh viễn, bởi vậy đi theo “đường mòn” là đi dần vào chỗ lạc hậu, cũ kĩ. Chỉ khi con người dám mạnh mẽ đi vào “nơi không có lối mòn” mới có thể để lại “ dấu vết”của riêng mình. Dấu vết ấy là dấu vết của sự đổi mới và khác biệt, nhằm đem tới những góc nhìn và quan điểm khác nhau. Nó tạo nên những bất ngờ không tưởng và gây nên tiếng vang lớn. Thậm chí, đôi khi nó thay đổi toàn bộ gương mặt của thời đại, tạo nên một bước ngoặt lịch sử, một bước tiến mới cho nhân loại. “Đường mòn” của thời đại là dựa vào ánh sáng tự nhiên của mặt trời, xem tự nhiên là đấng siêu nhiên ban phát ân phúc cho loài người, nhưng Edison đã phá vỡ mọi định luật và tạo nên dây tóc bóng đèn. Từ đó, ông gián tiếp trao quyền cho con người tự mình ngự trị ánh sáng. Danh xưng nhà bác học tài ba cũng được gán cho con người vĩ đại, dám “ đi vào nơi không có lối mòn” ấy. 

Không chỉ vậy, mỗi người đều có một hệ giá trị riêng, mang trong mình những khả năng ưu việt,  vậy hà cớ gì ta không tự mình “đi vào nơi không có lối mòn và để lại dấu vết”. Đi theo “đường mòn” vốn chỉ hạn chế tư duy và khả năng của mỗi người, nó khiến con người dần ỷ lại vào những gì đã có và đã được kiểm nghiệm. Chôn chân trong những gì an toàn là chôn chân trong hố sâu của những điều trì trệ và thiếu tính bứt phá. Nhân sinh nếu không dám mở đường, họ vốn chẳng thể phát huy hết thảy giá trị nội tại của bản thân, chẳng cách nào chuyển hóa tối đa năng lực trong mình. Chỉ khi lựa chọn “nơi không lối mòn”, con người mới tự tạo cho mình một môi trường để thể nghiệm và cơ hội để thử sức. Họ cho phép mình một lần hiện thực hóa những ý nghĩ và mơ ước, cố gắng nỗ lực để khẳng định những gì mình tin tưởng. Kẻ dám đi vào “nơi không có lối mòn” vốn là những kẻ có tư duy phản biện và biết hoài nghi mọi sự trên thế gian. Từ nghi hoặc đến chỗ kiếm tìm lỗ hổng của “đường mòn” kia là một điều khác biệt, nổi trội, là cách thức con người “để lại dấu vết” của chính mình.

Hơn hết, con người đang sống trong một xã hội hiện đại, năng động và phát triển, các thành tựu kĩ thuật, các phát minh đột phá đang từng ngày thay đổi bộ mặt đời sống. Bởi vậy, muốn để lại dấu vết, con người phải đi vào “nơi không có lối mòn”, nếu không, họ sẽ chỉ mãi là con người thuộc vào thời đại cũ. Bất kể ai, dù sống trong môi trường hay hoàn cảnh nào cũng cần giải phóng lối tư duy ăn mòn, bó buộc và rập khuôn. AI đang nỗ lực từng ngày sáng tạo, ta bắt gặp AI viết nhạc, làm thơ.. đến nỗi ta chẳng thể phân biệt nổi đấy là do người viết hay máy tạo nên. Vậy trong thời đại này, sáng tạo còn là cách con người dành lấy quyền làm chủ, định hướng và phát triển thế giới, thay vì để thế giới này rơi vào nguy cơ bị AI thống trị. Mở ra một con đường, nghĩa là con người mở ra một lăng kính mới, một nhãn quan mới, nghĩa là họ đang tận dụng một cách tối ưu điều kiện của thời đại. Elon Mask vươn lên vị trí tỷ phú nghìn đô cũng chính bởi sự sáng tạo không ngừng của ông trong lĩnh vực khoa học công nghệ, ông tạo nên hệ thống Open AI mà nhân loại đang vô cùng ngưỡng mộ. Và ông nói: “Mục đích lớn nhất của Tesla Motors là giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế khai thác hydrocarbon sang nền kinh tế điện mặt trời.” Có thể thấy, chỉ khi con người dám hình thành nên những ý tưởng “điên rồ”, phản lại “lối mòn”, họ mới có thể để lại dấu vết của riêng mình.

Khát khao đổi mới và tạo nên những điều khác biệt luôn là khát khao lớn lao trong cuộc đời mỗi người, nhưng để làm được điều đó con người cần có đủ tâm, trí và lực. Đó là một cái tâm muốn thay đổi và phục dụng thế giới, cái tâm muốn thế giới này tiến bộ và văn minh hơn; một cái tài đặc biệt, nảy sinh những ý nghĩ táo bạo và tư tưởng tiến bộ. Đồng thời đấy còn là cái chí dám làm, dám thử sức và dám đương đầu với mọi chông gai, khốc liệt, bởi chưa có bất kì con đường mới nào lại dễ dàng và bằng phẳng. Trong lịch sử, cũng chẳng ít lần người ta biết đến cái kết tàn khốc của những nhà bác học vĩ đại, Galile với quan niệm “trái đất xoay quanh mặt trời” đã nhận lấy sự công kích từ nhà thờ và giáo hội, Tesla với phát minh của mình đã bị thế giới quay lưng. Vậy nên sự kiên định và bản lĩnh trên con đường mình đi luôn là điều cần thiết.

Thế nhưng, lựa chọn con đường mới không có nghĩa ta phủi bỏ mọi giá trị đã cũ. Đường mòn suy cho cùng cũng là kim chỉ nam, là bước đệm dẫn lối cho con người tạo nên những bước ngoặt mới. Sáng tạo bởi vậy luôn là quá trình kế thừa và đổi mới. Thậm chí, việc tạo nên điều mới ngay chính trên con đường đã cũ lại càng đặc biệt và ấn tượng, tất yếu có thể tạo nên tiếng vang lớn. Đồng thời, mọi con đường “không có lối mòn” luôn cần thời gian để kiểm chứng, vốn không thể ngay lập tức vừa mới ra đời đã được công nhận, thế nên việc để lại dấu vết là cả một quá trình. 

Ánh dương trong cuộc đời mỗi người là do chính họ tạo nên, đi phía sau hào quang của kẻ khác chỉ đồng nghĩa với việc dẫm lên cái bóng của họ. Tương tự, muốn để lại dấu vết, hãy liên tục thử nghiệm bởi đấy là con đường của riêng bạn!

Tham khảo những bài viết liên quan:

Bật mí các cách kết bài trong bài Nghị luận xã hội

Nghị luận xã hội: Yêu thương bắt đầu từ việc lắng nghe

Tổng hợp các đoạn văn Nghị luận xã hội 200 chữ đặc sắc

Xem thêm: