Bài văn (4 điểm), Nghị Luận Xã Hội, Văn Mẫu

Nghị luận xã hội: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

Nghị luận xã hội: Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

Trong bài viết này, hãy cùng Thích Văn học tham khảo bài viết Nghị luận xã hội về việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt nhé!

Đề bài: Từ bài thơ “Tiếng Việt” của Lưu Quang Vũ, em hãy viết bài văn trình bày suy nghĩ về việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

(Nguồn: Báo Mới)

Bài làm

Bác Hồ kính yêu đã từng nói rằng: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”. Tiếng nói chính là ngôn ngữ, đặc điểm riêng của một dân tộc và Lưu Quang Vũ với tình cảm đậm đà, thắm thiết cũng đã góp nhặt từng con chữ ngợi ca vẻ đẹp của tiếng Việt trong những áng thơ với tựa đề “Tiếng Việt”. Từ những cái hay của Tiếng Việt, nhà thơ khơi gợi con người ta ý thức sâu sắc về việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

“Một câu thơ hay là một câu thơ giàu sức gợi” (Lưu Trọng Lư). Đến với những vần thơ được thai nghén từ sự suy tư, ngợi ca, Lưu Quang Vũ cũng đã mang đến cho bạn đọc những vần thơ giản dị, gần gũi nhưng chuyên chở biết bao giá trị ý nghĩa của tiếng Việt. Với nhà thơ, “Tiếng mẹ gọi” đã hoà vào “hoàng hôn khói sẫm” vào những hình ảnh vô cùng thân thương, quen thuộc, gắn liền với cuộc đời mỗi con người. Hay là cái “vẹn tròn tiếng nói” của những “ríu rít âm thanh” của những “Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh”. Không những vậy, vẻ đẹp, sức mạnh  trường tồn của tiếng Việt còn được Lưu Quang Vũ khẳng định bền vững trong “nhịp đập trái tim người”. Từ đó, tác giả gửi gắm biết bao tình cảm, yêu thương của mình dành cho tiếng Việt, cho cái riêng không trộn lẫn của dân tộc Việt Nam. Những vần thơ của ông đã mang đến một cuộc sống của con người Việt Nam và cũng bởi cuộc sống ấy nuôi dưỡng, làm phong phú thêm tiếng Việt. Bạn đọc rẽ thơ mà đi vào chiều sâu, khám phá được bức thông điệp mà tác giả gửi gắm. Ấy là cái hồn hốt, cái ý nghĩa thiêng liêng của tiếng Việt đối với mỗi con người cũng như việc ý thức giữ gìn sự trong sáng, cái hay của tiếng nói dân tộc mình.

Tiếng Việt chính là quốc ngữ của dân tộc Việt Nam ta, và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thủ tướng Phạm Văn Đồng trước đây cũng đã luôn luôn chú trọng việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Hơn nữa các bậc tiền bối này còn đã giáo dục nhân dân phải làm cho tiếng nói, cũng như là chữ viết ngày càng thêm đẹp, thêm phong phú, hiện đại. Thế nhưng, một sự thật đáng buồn đó chính là hiện nay, đặc biệt là chính trong xu thế hội nhập quốc tế, ta như thấy được bên cạnh tiếp thu và Việt hóa được nhiều cái hay, cái đẹp của tiếng nói, chữ viết nước ngoài, thì sự trong sáng của tiếng Việt đang bị ảnh hưởng tiêu cực và mất dần đi những sự trong sáng vốn có của nó.

Thông qua đây ta như thấy được rằng chính điều đáng quan tâm nhất là sự lai căng tiếng nói, chữ viết của nước ngoài ngày một tăng. Dường như ta cũng có thể thấy được rằng khi ngày càng có nhiều người, nhất là lớp trẻ hiện nay như đã làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Các bạn khi nói và viết tiếng Việt thường chen tiếng nước ngoài, chủ yếu là tiếng Anh vào một các vô tội vạ. Tất nhiên, ta dường như cũng phải thừa nhận rằng trong sự phát triển mau lẹ và thật là nhanh chóng của khoa học và công nghệ. Hơn nữa ta cũng cần biết được rằng tin học và công nghệ thông tin hiện nay dường như đã có quá nhiều thuật ngữ mới ra đời mà chưa có trong tiếng Việt. Chắc chắn vì điều này cho nên phải dùng những thuật ngữ bằng tiếng nước ngoài mới sử dụng được đúng ý muốn khi nói và viết tiếng Việt. Những từ ngữ công nghệ đó như Internet, trang web…, song ta như thấy được những điều mà thật đáng chê trách nhất vẫn là việc dùng chữ viết nước ngoài một cách lố bịch và thái quá. Khi đang nói một câu thuần Việt người ta cũng không quên thêm vào đó một số từ tiếng Anh để cho người nghe biết được mình rất am hiểu. Chính điều này sử dụng thái quá sẽ gây ra những điều không hề phù hợp với ngôn ngữ tiếng Việt của chúng ta.

Để ngụy biện cho những sự không giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt ta như thấy được người nói thường cho rằng đó chính là một cách để học tiếng Anh. Tiếng Anh là một ngôn ngữ hội nhập không thể thiếu được trong cuộc sống hiện đại ngày nay, điều đó là điều không thể phủ nhận được. Nhưng thực ra, để mà có thể muốn thực hành ngoại ngữ, mỗi người chúng ta hoàn toàn có thể nói, đồng thời cũng có thể viết hẳn bằng tiếng nước ngoài mà mình học ở các lớp học ngoại ngữ, các lớp đại học dạy bằng tiếng nước ngoài. Một cách học ngoại ngữ hiệu quả nữa đó chính là việc tạo cơ hội tiếp xúc với người nước ngoài ở Việt Nam… Còn việc chúng ta khi nói cũng như viết tiếng Việt thì tránh dùng tiếng lai sẽ làm cho tiếng Việt mất đi sự trong sáng, trừ trường hợp bất đắc dĩ mà thôi. Không thể phủ nhận tiếng Việt của ta phần lớn và sự vay mượn tiếng Hán chiếm đến 80%. 

Nhưng người dùng không nên lai căng một cách thái quá. Ngày xưa các cụ xưa gọi người sính dùng chữ gốc Hán chính là những người “hay chữ lỏng” và có câu nói rất hay đó chính là“dốt đặc còn hơn hay chữ lỏng”.

Khi mà bị thực dân Pháp xâm lược nước ta thì người dân nước ta cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều đến ngôn ngữ của chúng ta. Nhưng sau đó hiểu được điều này thù thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng như chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã kêu gọi mọi người hãy giữ lấy sự trong sáng của tiếng Việt.

Thực tế, ta như thấy được rằng chính người dân không bao giờ sử dụng từ “tham gia giao thông” như những câu nói mà đã quá quen thuộc với chúng ta. Mà dường như người ta lại thường dặn dò nhau “đi đường phải cẩn thận” chứ từ xưa đến nay chẳng ai nói “tham gia giao thông phải cẩn thận”. Quả thật chúng ta mà để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt theo tấm gương Bác Hồ đã từng nói thì chính Nhà nước nên có quy định chặt chẽ và phải có sự kiểm soát. Hơn nữa là Viện Ngôn ngữ học phải có trách nhiệm đề xuất, cũng như là việc phải xây dựng quy định chuẩn về việc mọi người hiện nay dường như lại dùng từ tiếng nước ngoài trong các văn bản, hay những câu nói đời thường. Và đặc biệt ngay cả những văn bản chính thức của Nhà nước dường như cũng ít nhiều bị những thói quen không tốt này gây ra.

Và vẫn còn đó là các trường học cũng phải chú trọng, đẩy mạnh giáo dục học sinh giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Chúng ta có thể loại trừ sự lố bịch trong việc dùng tiếng lai dường như cũng chính là một khía cạnh thể hiện niềm tự hào và ngoài ra đó cũng chính là sự tôn trọng ý thức dân tộc trong ngôn ngữ, nó dường như cũng đã góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

Điều đáng quý làm  nên vẻ đẹp, cái riêng không trộn lẫn của một dân tộc chính là ngôn ngữ, là tiếng nói mẹ đẻ, là cái “mắc nợ” mà Lưu Quang Vũ đã luôn trăn trở. Đó là cái “mắc nợ” của biết bao con người hi sinh để bảo vệ tiếng nói của dân tộc. Vì vậy mỗi con người cần ý thức sâu sắc về việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

Tham khảo những bài viết liên quan:

Nghị luận xã hội: Thắp sáng ngọn lửa cho người trẻ

Nghị luận xã hội: Thuyết minh về một hiện tượng tự nhiên

Nghị luận xã hội: Muốn chạm vào nhưng lại chẳng dám đưa tay

Xem thêm: