Đề 24 – NLXH: Suy tư sau bài báo “Mùa Vu Lan giữa cõi đi về”

1 

Nghị luận xã hội

I. Yêu cầu về kĩ năng: 

– Kiểm tra năng lực viết bài nghị luận xã hội của thí sinh, đòi hỏi thí sinh huy động những hiểu biết về đời sống xã hội, những trải nghiệm sống của bản thân, kĩ năng tạo lập văn bản, năng lực bày tỏ, quan điểm, thái độ chủ kiến của mình để làm bài. 

– Bài viết có bố cục rõ ràng; lí lẽ và căn cứ xác đáng; vận dụng linh hoạt các thao tác lập luận như giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, bác bỏ…; diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; hành văn trong sáng, giàu cảm xúc… 

II. Yêu cầu về kiến thức:  

1. Rút ra điều trăn trở suy tư sau khi đọc văn bản :  

-Từ những gì trải nghiệm trong dịp lễ Vu Lan, người viết đã đề cập đến những nghịch lí trong cuộc đời : người ta thường trọng cõi âm hơn cõi dương, trọng đời sống tâm linh hơn đời sống thực tại,  trọng cái đã mất hơn cái hiện hữu, trọng hình thức hơn thực chất… 

– Từ nghịch lí trên, người đọc có thể rút ra thông điệp : hãy sống thật có ý nghĩa trong cõi hiện sinh, hãy thể hiện tình yêu thương với con người ở chốn nhân gian, đó là điều cần thiết và quan trong hơn với tất cả chúng ta trong cõi sống. 

2. Phân tích, bàn luận 

– Những nghịch lí được đề cập trong bài viết là những hiện tượng phổ biến trong đời sống của con người thời hiện đại. Sở dĩ có hiện tượng này bởi : 

• Con người Việt Nam có niềm tin tín ngưỡng rất mạnh mẽ, nhiều người tin vào thế giới tâm linh, thậm chí đó là một niềm tin mù quáng đến độ họ quên đi đời sống thực tại, không coi trọng hiện sinh…
• Con người chưa nhận thức một cách sâu sắc về ý nghĩa đích thực của sự sống, của tình yêu thương, của những giá trị nhân văn trong cõi sống… 

– Thức tỉnh mỗi con người cần sống thật có ý nghĩa với đời sống thực tại, biết yêu thương và quan tâm đến con người ở chốn nhân gian, cần trân trọng hiện sinh, coi trọng cõi sống, nâng cao ý nghĩa của sự sống. Bởi: 

• Sự sống của con người là đáng quý, đáng trân trọng. Ý nghĩa đích thực của sự sống không phải là niềm tin vào một thế giới xa xôi mà là những điều tốt đẹp ta làm được trong thực tại.
• Yêu thương con người, quan tâm đến những người thân yêu trong đời sống thực tại là những suy nghĩ và hành động thiết thực để giúp người khác vượt lên số phận, để mỗi người tìm thấy niềm vui và niềm hạnh phúc thực sự trong giữa chốn nhân gian. 

(Học sinh lấy dẫn chứng cụ thể để chứng minh cho mỗi luận điểm) 

2,5 

2,5 

3. Đánh giá, mở rộng:  

– Cần tránh, phê phán những biểu hiện thái quá của con người khi thực hiện những hành vi cầu cúng, tín ngưỡng. Đời sống tâm linh, thực hành tín ngưỡng là điều cần thiết trong cuộc sống song không vì thế mà biến thành mê tín và vì nó mà ta quên đi thực tại, quên đi ý nghĩa và giá trị đích thực của cuộc đời. 

– Tình yêu thương của con người cần được thể hiện đúng lúc, đúng chỗ…  

– Con người cần hướng đến những giá trị thực của cuộc đời, biết nâng cao ý nghĩa sự sống tâm hồn bằng những hành động thực tế…  

4. Bài học: 

-Thấy được ý nghĩa đích thực của sự sống thực tại… 

– Hành động yêu thương, chia sẻ…