Cách học sinh giỏi viết kết bài NLXH áp dụng cho đa dạng đề

Cach HSG viet ket bai NLXH ap dung co da dang de

Trong bài văn Nghị luận xã hội, phần kết bài không chỉ có vai trò khái quát lại vấn đề nghị luận mà còn là nơi thể hiện sự sáng tạo trong cách diễn đạt, trình bày những suy ngẫm cá nhân của người viết. Một kết bài độc đáo sẽ tạo nên sức hấp dẫn cho bài văn và để lại dấu ấn lâu bền đối với người đọc.

Thích Văn học gửi đến bạn những cách kết bài Nghị luận xã hội có thể áp dụng cho cho nhiều dạng đề khác nhau. Mong rằng, bài viết này sẽ giúp các bạn tích lũy thêm kiến thức để vận dụng một cách linh hoạt, phù hợp trong quá trình viết!

1. Kết bài bằng một biểu tượng/hình ảnh 

Công thức: Dùng biểu tượng/ hình ảnh tương đồng, liên kết với VĐNL → nêu suy ngẫm về VĐNL

Ví dụ: Sự cần thiết của việc sống thực 

Sự bất hảo khiến chúng ta nhiều khi không dám sống thực. Chúng ta tự ti vào bản thân, như những mảnh gốm sứ vỡ nằm lăn lóc dưới sàn nhà, ủ dột và buồn bã. Nhưng kể cả từ những mảnh gốm sứt mẻ và nứt vỡ, chính người Nhật đã hàn gắn chúng bằng vàng ròng, biến nó thành nghệ thuật, vậy tại sao ta lại từ chối con người thực của chính mình? Kintsugi không chỉ là nghệ thuật tạo hình, nó còn là nghệ thuật sống. Nó nhắc nhở chúng ta về sự bất toàn trong con người, về cách mà chúng ta đối diện với chính mình và phát triển bản thân để không ngừng tiến về phía trước. Như những mảnh gốm được gắn bằng vàng, trở thành tác phẩm nghệ thuật, mỗi người cũng sẽ trở nên độc đáo và giá trị hơn khi biết trân trọng bản ngã và sống thực với chính mình. 

→ Hình ảnh những mảnh gốm sứt mẻ được gắn bằng vàng được dùng để nói về việc sống thực, trọn vẹn với chính mình.

2. Kết bài bằng một nhận định/câu thơ 

Công thức: Sử dụng nhận định/ câu thơ liên quan đến VĐNL → dẫn dắt vào VĐNL (liên kết bằng các từ ngữ/ cách nói của nhận định/ câu thơ)

Ví dụ: Tuổi trẻ và việc phát triển bản thân, cống hiến cho đất nước. 

Peter Marshall từng khẳng định rằng: “Thước đo của cuộc đời không phải là thời gian mà là cống hiến”. Tuổi trẻ hôm nay chỉ thực sự có ý nghĩa khi mỗi người biết nỗ lực vượt qua giới hạn bản thân, kiên trì rèn luyện, dấn thân và cống hiến cho cộng đồng, cho Tổ quốc. Đừng để thanh xuân trôi qua nhàm chán và buồn tẻ hay phô trương sáo rỗng, bởi giá trị đích thực không nằm ở những ồn ào nhất thời, mà ở những dấu ấn bền vững ta để lại cho cuộc đời thênh thang, dài rộng này. Trách nhiệm của thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay là tiếp nối truyền thống cha anh, biến khát vọng thành hành động, biến ước mơ thành hiện thực, để tuổi trẻ hôm nay trở thành nền móng vững chắc dựng xây tương lai của đất nước.

→ Từ nhận định về giá trị của sự cống hiến của Peter Marshall, nhấn mạnh điều làm nên ý nghĩa của tuổi trẻ là sự dấn thân. 

3. Kết bài bằng cách bày tỏ cảm nhận riêng 

Công thức: Đưa ra cảm nhận, trải nghiệm cá nhân về VĐNL → khái quát thành lời nhắn nhủ, bài học riêng cho bản thân/ cộng đồng.

Ví dụ: Vẻ đẹp của cuộc sống hòa bình

Đại lễ kỉ niệm 50 Giải phóng miền Nam vừa kết thúc, thì tháng chín năm nay, đất nước lại hân hoan chào đón một ngày đại lễ khác: Kỉ niệm 80 năm ngày Quốc Khánh vẻ vang. Hòa mình trong sắc đỏ cờ hoa rợp trời ngày độc lập, tôi lặng nhìn, và nhận ra nhiều điều quý giá. Khi bầu trời hòa bình thay cho bầu trời đỏ lửa sặc mùi bom đạn, khi màu máu hóa thân thành màu cờ sắc áo, khi tiếng trực thăng gầm rú trở thành tiếng chiêng trống và tiếng reo ca tràn đầy niềm vui, tôi nhận ra hòa bình không chỉ đẹp mà còn vô cùng đắt đỏ. Tôi thấy trên vai mình trách nhiệm của một thế hệ “gánh vác phần người đi trước để lại” (Nguyễn Khoa Điềm), “viết tiếp câu chuyện hòa bình”. Không còn “xẻ dọc Trường Sơn”, đó là thế hệ cần luôn luôn nỗ lực, đổi mới, sáng tạo, kiên trì vượt mọi gian lao để kiến thiết, dựng xây quê hương, phải thắp nén nhang thơm bằng nghĩa cử thật cao đẹp để tri ân đất nước này! 

→ Từ quan sát về kỉ niệm 80 năm ngày Quốc Khánh, người viết rút ra suy ngẫm, nhắn nhủ cho bản thân về giá trị của hòa bình. 

Tham khảo bài viết khác tại đây:

Đề 47 – NLXH: Thế giới kì diệu của sách và sự bí ẩn của cuộc sống

Đề 46 – NLXH: Con người đang sống cuộc đời ngày càng cô đơn

Xem thêm: