Kỹ năng làm bài, Tri thức Ngữ văn

Bí kíp làm bài văn nghị luận về vấn đề liên quan đến tuổi trẻ

Bi kip lam bai van nghi luan ve van de lien quan den tuoi tre

Đối với các bạn học sinh lớp 12, dạng bài nghị luận về một vấn đề liên quan đến tuổi trẻ sẽ cho các bạn cơ hội thể hiện quan điểm của bản thân về những vấn đề gần gũi. Bên cạnh đó, yêu cầu đề bàn về cách ứng xử của người trẻ trong các mối quan hệ gia đình, xã hội đòi hỏi khả năng nghị luận về vấn đề một cách sâu sắc.

Vậy làm thế nào để xử lí trọn vẹn dạng bài này, cùng tìm hiểu qua bài viết ngày hôm nay của Thích Văn học nha!

Dàn ý chung

1. Mở bài

– Dẫn dắt (qua trích dẫn/ nhận định về thực trạng/ thống kê/…)

– Giới thiệu vấn đề xã hội sẽ nghị luận: Quan điểm và cách ứng xử của giới trẻ trước vấn đề gì. 

– Khẳng định tính cấp thiết; nêu quan điểm của vấn đề trong bối cảnh hiện nay.

2. Thân bài

– Giải thích: giải thích từ ngữ, khái niệm

– Biểu hiện

  • Nêu các biểu hiện cụ thể của vấn đề xã hội.

– Bàn luận

  • Khẳng định các lí do khiến vấn đề này thiết yếu với tuổi trẻ trong mối quan hệ với gia đình, xã hội.
  • Trình bày những lí lẽ để khẳng định sự đúng đắn của vấn đề
    • Có thể trình bày tính đúng đắn của các khía cạnh
    • Sử dụng dẫn chứng phù hợp để tăng sức thuyết phục cho bài viết.

– Phản đề – Mở rộng:

  • Đưa ra/ bác bỏ các ý kiến trái chiều
  • Nhìn nhận vấn đề ở các khía cạnh khác nhau → cái nhìn đa chiều về vấn đề

– Bài học nhận thức & hành động:

  • Thể hiện nhận thức của bản thân về tầm quan trọng của vấn đề với chính mình, gia đình và xã hội.
  • Đưa ra những đề xuất về cách ứng xử đúng đắn, phù hợp trước vấn đề được đặt ra.

3. Kết bài:

Khẳng định lại vấn đề nghị luận & đưa ra ý kiến cá nhân. 

Ví dụ minh họa

Nghị luận về mối quan hệ giữa tuổi trẻ và gia đình trong việc xây dựng nhân cách và định hướng tương lai.

1. Mở bài

– Dẫn dắt vấn đề

– Giới thiệu vấn đề nghị luận: mối quan hệ mật thiết giữa tuổi trẻ và gia đình trong việc xây dựng nhân cách và định hướng tương lai. Trong đó, cách ứng xử của người trẻ có vai trò quan trọng. 

2. Thân bài

– Giải thích: 

  • “tuổi trẻ”: là thời kì con người có sự thay đổi về thể chất, nhận thức, tư duy. Đây là giai đoạn người trẻ sở hữu ngọn lửa nhiệt huyết, sáng tạo.
  • “gia đình”: là những cá nhân có quan hệ huyết thống, hôn nhân, cùng chung sống và có trách nhiệm, nghĩa vụ với nhau.
  • “nhân cách”: bao gồm các phẩm chất đạo đức của một người, được hình thành một cách bẩm sinh hoặc được bồi đắp trong quá trình sống, học tập, giao tiếp.

– Bàn luận: 

  • Gia đình có vai trò quan trọng trong việc định hình nhân cách:
    • Gia đình là môi trường đầu tiên mà con người tiếp xúc và hình thành những giá trị đạo đức, văn hóa đầu tiên: tình yêu nước, lòng nhân ái,…
    • Cách thể hiện, giao tiếp, giáo dục của gia đình ảnh hưởng đến quá trình phát triển nhân cách. (Trẻ được dạy dỗ bằng sự yêu thương, người trẻ sẽ hình thành nhân cách tốt đẹp;…)
  • Gia đình có vai trò quan trọng trong định hướng tương lai:
    • Gia đình là nơi tạo điều kiện để con cái học tập, rèn luyện, phát triển kiến thức, kỹ năng. (cho con tham gia các hoạt động,…)
    • Sự hỗ trợ, động viên của gia đình sẽ tạo nên động lực to lớn để người trẻ có sức mạnh vượt qua những khó khăn, có lựa chọn đúng đắn.
  • Cách ứng xử của người trẻ:
    • Thể hiện sự lắng nghe, tôn trọng những ý kiến, sự định hướng từ gia đình.
    • Thể hiện sự biết ơn đối với sự nuôi dưỡng, chỉ bảo của gia đình.
    • Nỗ lực trau dồi, không ngừng tự hoàn thiện những giá trị tốt đẹp mà gia đình đã dạy bảo, nuôi dưỡng.
    • Chủ động giao tiếp, chia sẻ với gia đình.
    • Chủ động trong việc học hỏi kiến thức, kỹ năng từ gia đình. Ngoài giáo dục từ gia đình, người trẻ cần tự mình khám phá, thấu hiểu bản thân để tự mình có những lựa chọn, con đường phú hợp.
  • Mở rộng, trao đổi với quan điểm trái chiều/ý kiến khác để có cái nhìn toàn diện:
    • Phê phán, lên án những gia đình không có cách giáo dục con cái phù hợp (bằng bạo lực,…)
    • Đôi khi, sự khác biệt về giá trị, quan điểm giữa các thế hệ có thể có xung đột→ cần sự thấu hiểu của cả gia đình, người trẻ.
    • Điều này không đồng nghĩa với việc người trẻ trở nên dựa dẫm cha mẹ → người trẻ cần có sự độc lập trong suy nghĩ, năng lực tự định hướng.
  • Bài học nhận thức & hành động
    • Nhận thức tầm quan trọng của sự định hướng tương lai, nền tảng nhân cách mà gia đình đã xây dựng, nuôi dưỡng cho mỗi người.
    • Cần chủ động, tích cực hành động để phát huy những giá trị tốt đẹp mà gia đình đã vun đắp. Sống trọn vẹn với những giá trị ấy là cách ta thể hiện sự trân trọng, biết ơn.

3. Kết bài

– Khẳng định lại tầm quan trọng của việc phải xây dựng mối quan hệ giữa người trẻ và gia đình, để từ đó góp phần bồi dưỡng nhân cách và định hướng tương lai.

– Đưa ra ý kiến/quan điểm cá nhân về vấn đề nghị luận.

Tham khảo các bài viết liên quan tại đây:

Bài NLXH về tuổi trẻ: Sống cống hiến để tuổi trẻ thêm đẹp

Bí kíp làm bài văn nghị luận về một vấn đề của xã hội đương đại

Xem thêm: