Đề 27 – NLVH: Xã hội càng bất an, càng cần đến văn học

Biết làm bài nghị luận văn học; vận dụng tốt các thao tác giải thích, phân tích, chứng minh văn học; biết kết hợp kiến thức lí luận với kiến thức về tác phẩm để bàn luận, đánh giá; văn viết có hình ảnh và giàu cảm xúc, có giọng điệu riêng; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. 

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau: 

Nhận định của nhà văn Robert Olen Butler đã khẳng định vai trò, trách nhiệm của nhà văn. Đồng thời, nhận định cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của văn học đối với xã hội.  

– Khẳng định: Nhà văn là người sớm nhạy cảm với những bất trắc của xã hội và tìm một cách diễn đạt khả xúc về nỗi bất an, lo lắng, dằn vặt đó. Trước một thế giới tan vỡ hay có nguy cơ tan vỡ, nhà văn nhặt nhạnh những mảnh vỡ để tái tạo lại chính nó, đồng thời kích hoạt những dây đàn cảm xúc của con người. 

• Văn học bắt nguồn từ cuộc sống, cuộc sống mang đến chất liệu, nguồn cảm hứng cho văn học.  
• Người nghệ sĩ không chỉ giàu trải nghiệm mà còn có một trực cảm nhạy bén, một trái tim luôn thổn thức yêu thương chính vì vậy, họ luôn nhạy cảm với những nỗi đau của nhân sinh, những bất trắc của xã hội. Chính những điều đó thôi thúc họ cầm bút, xây dựng hình tượng nghệ thuật để nói lên tiếng lòng của mình và luôn mong muốn sự thấu hiểu, đồng vọng từ người đọc.
• Nhờ có nhà văn, nhờ có văn học, người đọc có thể trải nghiệm cuộc sống ở những tầng mức và chiều sâu đáng kinh ngạc, khơi gợi, kích hoạt những cảm xúc cao đẹp, giúp con người hướng thiện, sống tốt đẹp hơn dẫu xã hội có những bất an.  
• … 

Học sinh có thể chọn những dẫn chứng khác nhau để làm rõ ý kiến trên, quá trình chọn và phân tích dẫn chứng cần đảm bảo những yêu cầu sau: 

– Chọn được dẫn chứng tiêu biểu, toàn diện. 

– Phân tích dẫn chứng chỉ ra được những bất trắc của xã hội và tìm một cách diễn đạt khả xúc về nỗi bất an, lo lắng, dằn vặt của người nhà văn; nhấn mạnh vai trò của người nghệ sĩ và giá trị văn học.  

– Ý kiến trên là một ý kiến đúng, sự đúng đắn đó được chứng minh bằng thực tiễn văn học không chỉ ở một dân tộc mà là ở mọi nền văn học trong mọi thời đại. 

– Ý kiến đã đặt ra yêu cầu đối với người nghệ sĩ trong quá trình sáng tác và yêu cầu đối với người 

đọc trong quá trình tiếp nhận. 

– Cảm nghĩ riêng của bản thân.